วิธีให้อาหารสายยางของผู้ป่วยติดเตียง มีอะไรบ้าง? ที่ต้องเตรียมการให้อาหารทางสายยางแก่ผู้ป่วยติดเตียงนั้นมีขั้นตอนที่ละเอียดอ่อนและต้องเน้นความปลอดภัยเป็นอันดับแรกค่ะ เพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่พบบ่อย โดยเฉพาะการสำลัก (Aspiration)
นี่คือรายการสิ่งที่ต้องเตรียมและวิธีการให้อาหารอย่างถูกต้อง:
📋 สิ่งที่ต้องเตรียมสำหรับการให้อาหารทางสายยาง
หมวดหมู่ รายการอุปกรณ์ จุดประสงค์
1. อุปกรณ์ให้อาหาร กระบอกให้อาหาร (ขนาด 50 หรือ 60 มล.) ใช้สำหรับตวงและเทอาหารเข้าสายยาง
อาหารเหลว (สูตรที่แพทย์สั่ง) อาหารเหลวต้อง อุณหภูมิห้อง
น้ำดื่มสะอาด หรือ น้ำต้มสุกที่เย็นแล้ว สำหรับล้างสายยาง (Flushing) ก่อนและหลังให้อาหาร
ภาชนะสะอาดมีฝาปิด สำหรับพักอาหารเหลวและน้ำ
2. อุปกรณ์สุขอนามัย สบู่/เจลล้างมือ สำหรับผู้ดูแล (ต้องล้างมือก่อนและหลัง)
ผ้าก๊อซ หรือ ไม้พันสำลี สำหรับทำความสะอาดรอบ ๆ สายยาง (ที่จมูก หรือหน้าท้อง)
3. อุปกรณ์เสริม นาฬิกาจับเวลา เพื่อควบคุมความเร็วในการให้อาหาร
หมอนรองหลัง/หมอนข้าง ใช้จัดท่าผู้ป่วยให้อยู่ในท่าศีรษะสูง
⚙️ วิธีให้อาหารทางสายยางของผู้ป่วยติดเตียง (แบบเป็นมื้อ)
ขั้นตอนทั้งหมดนี้ต้องเน้นที่ ความสะอาดและความช้า ค่ะ
ขั้นตอนที่ 1: การเตรียมตัวและจัดท่าผู้ป่วย
ล้างมือ: ผู้ดูแลต้องล้างมือให้สะอาด
จัดท่า: จัดให้ผู้ป่วยอยู่ในท่า ศีรษะสูง 30–45 องศา (Semi-Fowler’s) ตลอดเวลาที่ให้อาหาร ใช้หมอนรองหลังหรือปรับเตียงผู้ป่วยเพื่อหนุนให้มั่นคง
ขั้นตอนที่ 2: การตรวจสอบความปลอดภัย (Critical Step)
ตรวจสอบสายยาง:
NG Tube (ทางจมูก): ตรวจสอบ รอยมาร์ค ที่สายยางว่ายังอยู่ที่เดิมหรือไม่ (ถ้าสายเลื่อนหลุดออกมาจากจมูกเกินกว่าที่กำหนด ห้ามให้อาหาร ให้แจ้งพยาบาลทันที)
ตรวจสอบอาหารค้าง (GRV): (ถ้าทำได้ตามคำแนะนำของพยาบาล)
ต่อกระบอกฉีดยาเข้ากับสายยางแล้ว ค่อย ๆ ดูด ของเหลวในกระเพาะอาหารออกมา หากมีปริมาณมากเกินเกณฑ์ (เช่น มากกว่า 150-200 มล. หรือตามคำแนะนำของแพทย์) ให้ใส่ของเหลวคืนกลับไปแล้ว หยุดให้อาหารมื้อนั้น แล้วแจ้งพยาบาล
หากปริมาณค้างไม่มาก ให้ใส่ของเหลวกลับคืนไปแล้วเริ่มให้อาหาร
ขั้นตอนที่ 3: การให้อาหาร
ล้างสายก่อน (Flushing):
ถอดลูกสูบออกจากกระบอกให้อาหาร แล้วต่อกระบอกเข้ากับปลายสายยาง
เท น้ำสะอาด ปริมาณ 10–20 มล. ลงในกระบอก แล้วปล่อยให้ไหลลงไปตามแรงโน้มถ่วง ห้ามดันน้ำลงไปแรง ๆ
ให้อาหาร:
เท อาหารเหลว ใส่กระบอกให้อาหาร
ควบคุมความเร็ว: ถือกระบอกให้อาหารสูงจากศีรษะผู้ป่วยประมาณ 1 ฟุต ควบคุมให้อาหารไหลลงไป ช้า ๆ โดยใช้เวลาประมาณ 15–20 นาที ต่ออาหาร 200 มล.
เมื่ออาหารใกล้หมด ให้เหลืออาหารไว้ก้นกระบอกเล็กน้อย ห้ามปล่อยให้อากาศเข้าสาย
ล้างสายหลัง (Final Flushing):
เมื่ออาหารหมด ให้เท น้ำสะอาด ปริมาณ 30–50 มล. ตามลงไปทันที เพื่อชะล้างเศษอาหารและยาที่อาจทำให้สายอุดตัน
เมื่อน้ำหมด ให้พับสายยางและปิดฝาจุกให้อาหารให้สนิท
ขั้นตอนที่ 4: การดูแลหลังให้อาหาร
คงท่าศีรษะสูง: ให้ผู้ป่วยอยู่ในท่าศีรษะสูงต่อไปอีก อย่างน้อย 30–60 นาที เพื่อลดความเสี่ยงของการไหลย้อนและการสำลัก
ทำความสะอาด: ล้างกระบอกให้อาหารและอุปกรณ์ที่ใช้ทั้งหมดให้สะอาดและผึ่งให้แห้งทันที
